Pytanie: W ostatnim artykule "List - od ucznia do guru" jak mamy rozumieć, że uczeń wydaje się pouczać swojego guru?
Odpowiedź: Piękne pytanie. Z pewnością nie jest to codzienne zdarzenie. Istnieją jednak odniesienia do podobnych przypadków, a nawet bezpośrednie instrukcje naszych poprzednich acaryów dotyczące takich spraw między guru a uczniem.
Na przykład Śukadeva Gosvami wypowiedział Bhagavatam przed swoim guru, Vyasadevą, i swoim parama-guru, Naradą Munim. Prawda zamanifestuje się poprzez tych, którzy mają czyste serce lub kogokolwiek Krsna wybierze. W przypadku artykułu, o którym wspomniałeś, Krsna zdecydował się przekazać guru to, co ten potrzebował usłyszeć za pośrednictwem swojego ucznia. Uczennica była wolna od zazdrości, szczera w swoim zamiarze, czysta w sercu, wolna od świadomości społeczeństwa i zdeterminowana, by mówić prawdę. Tak więc z jej strony nie było aparadhy. Siksa jest ważniejsza niż diksa. W rzeczywistości jesteśmy głównie sampradaya siksa. Bez siksa, diksa ma niewielką wartość.
Vipina-vihari Gosvami był diksa-guru Bhaktivinody Thakury, jednak Bhaktivinoda musiał poinstruować swojego guru o prawdziwym miejscu narodzin Caitanyi Mahaprabhu. Jagannatha Dasa Babadźi był siksa-guru Bhaktivinody i to jest parampara, za którą podążamy - nie linia formalnej diksy. Substancja ponad formą - to jest ideał Gaudiya samprayada.
Sytuacje, w których uczeń zaakceptował diksa-guru, który w rzeczywistości nie zrealizował Prawdy Absolutnej lub nie ma wystarczającej wiedzy na temat procesu bhakti-jogi, miały miejsce w przeszłości i mogą się powtórzyć w przyszłości. Z tego powodu Bhaktivinoda Thakura, w swojej Jaiva Dharmie, podał konkretne instrukcje w tym względzie w następujący sposób:
Przed przyjęciem guru należy go zbadać, aby przekonać się, że jest on ekspertem w tattvie wypowiedzianej w Wedach i zrealizował para-tattvę. Jeśli tak, to z pewnością będzie w stanie udzielać wszelkiego rodzaju instrukcji dotyczących Prawdy Absolutnej. Zwykle nie ma kwestii porzucenia diksa-guru.
Istnieją jednak dwie okoliczności, w których należy go porzucić. Po pierwsze, jeśli uczeń zaakceptował guru bez zbadania jego wiedzy o Prawdzie Absolutnej, jego cech Vaisnava i innych kwalifikacji, a po drugie, jeśli po inicjacji guru nie pełni żadnej funkcji, powinien zostać porzucony. Wiele fragmentów w śastrach dostarcza na to dowodów:
yo vyaktir nyaya-rahitam anyayena srnoti yah
tav ubhau narakam ghoram vrajatah kalam aksayam
Ten, kto podaje się za acaryę, ale daje fałszywe instrukcje, które są sprzeczne z sattvata-śastrami, będzie przebywał w strasznym piekle przez nieograniczony okres czasu, podobnie jak wprowadzony w błąd uczeń, który błędnie słucha takiego fałszywego guru." (Hari-bhakti-vilasa 1.62)
guror apy avaliptasya karyakaryam ajanatah
utpatha-pratipannasya parityago vidhiyate
Naszym obowiązkiem jest porzucenie guru, który nie może nauczyć ucznia, co powinien robić, a czego nie, i który podąża niewłaściwą ścieżką, albo z powodu złego związku, albo dlatego, że jest przeciwny Vaisnavom". (Mahabharata, Udyoga-parva 179.25)
avaisnavopadistena mantrena nirayam vrajet
punas ca vidhina samyag grahayed vaisnavad guroh
Ten idzie do piekła, kto przyjmuje mantry od guru, który nie jest Vaisnavą, to znaczy takiego, który obcuje z kobietami i który jest pozbawiony krsna-bhakti. Dlatego, zgodnie z zasadami śastr, należy ponownie przyjąć mantry od guru Vaisnavy”. (Hari-bhakti-vilasa 4.144)
Drugą okolicznością, w której można odrzucić guru, jest to, że był on Vaisnavą, który znał duchową prawdę i zasady, kiedy uczeń go przyjął, ale który później stał się Mayavadi, czyli wrogiem Vaisnavów pod wpływem asat-sangi. Porzucenie takiego guru jest obowiązkiem. Jednakże nie jest właściwe porzucanie guru, którego wiedza jest skromna, jeśli nie jest on Mayavadi ani wrogiem Vaisnavów i nie jest przywiązany do grzesznych czynności. W takim przypadku należy nadal szanować go jako guru i za jego pozwoleniem należy udać się do innego Vaisnavy, który ma większą wiedzę, służyć temu Vaisnavie i przyjmować od niego instrukcje. (Jaiva Dharma rozdz. 20)
To ostatnie stwierdzenie Bhaktiwinody dotyczące ucznia, który zaakceptował guru ze skromną wiedzą w świadomości Krsny, i ucznia, który musiał zbliżyć się do innego Vaisnavy, siksa-guru z wyższą adhikarą (kwalifikacjami), jest bardzo trafne dla naszych czasów. Jest to sytuacja, przed którą stanęło wielu uczniów w ISCON-ie po odejściu Śrila Prabhupady, A.C. Bhaktivedanty Swamiego.
Jednak w wielu przypadkach, gdy uczeń zwracał się do swojego guru z prośbą o pozwolenie na przyjęcie siksy od starszego Vaisnavy, otrzymywał odmowę. Nie tylko odmawiano, ale zbyt często uczniowie byli demonizowani - nawet przeklinani do piekła przez swojego guru! Tak było również we wczesnych latach 80-tych, kiedy zgodnie z instrukcjami Śrila Prabhupady, wielu jego uczniów przyjęło siksę od Śrila Śridhary Maharadży. Zostali oni następnie wypędzeni z ruchu i skazani na piekło przez GBC i innych czołowych wielbicieli ISCON-u. To samo trwało przez lata 90-te i trwa do dziś.
Nie twierdzę, że tak jest we wszystkich przypadkach, a już na pewno nie w przypadku ucznia, który napisał list, o którym rozmawiamy. W tym konkretnym przypadku guru wykazał się znacznie większą świadomością Kryszny niż "partyjni" przywódcy ISCON-u. Uznając korzyść, jaką jego uczennica odniosła z siksy Śrila Śridhary Maharadża, wspomniany guru ISCON-u dał jej pozwolenie na przyjęcie siksy Śridhary Maharadża - to szlachetny i prawy gest z jego strony. Niestety, większość guru i przywódców w ISCON-ie nie jest tak wielkoduszna.
Co należy zrobić, gdy czyjś guru, najwyraźniej nie spełniający prawdziwego standardu guru-tattwy, nie daje swojemu uczniowi pozwolenia na przyjęcie siksy od starszego Vaisnavy? Śri Jiva Gosvami instruuje nas następująco:
ata eva durata evaradhyas tadrso guruh vaisnava vidvesi cet parityajya eva
Jeśli guru nie pozwala swoim uczniom czcić wielkich wielbicieli, taki guru powinien być szanowany tylko z daleka, a jeśli jest zazdrosny o Vaisnavów, powinien zostać odrzucony." (Bhakti Sandarbha 238)
Na tym się nie kończy. Siksa-guru jest niezaprzeczalnym aspektem świadomości Krsny i, jak już wspomniałem, głównym celem naszej sampradaji jest siksa, a nie diksa. Uznanie siksa-guru za bona fide koncepcję jest dozwolone w większym ISCON-ie, ale tylko wtedy, gdy ten siksa-guru jest w ISCON-ie! W rzeczywistości, aby to zrozumieć, jest to jasno określone w internetowym sylabusie "ISCON Disciple Course Material". Dodatkowo, wybitny guru ISCON-u napisał książkę zatytułowaną "Siksa Guru w ISKCON-ie", aby jeszcze bardziej ugruntować ich instytucjonalną koncepcję guru-tattwy. Niestety, książka ta ma niewiele wspólnego z prawdziwą zasadą siksa-guru, a wszystko ze Świadomością Społeczeństwa ponad Świadomością Boga. Zgodność z błędną koncepcją (apa-siddhanta) stała się standardem dla wszystkich aspirujących uczniów w ISCON-ie. Tylko dzięki takiej zgodności można uzyskać certyfikat kwalifikacji do inicjacji. Tak więc spustoszenie, zamieszanie, dezorientacja i brak znaczącego postępu w suddha-bhakti, czystej służbie oddania, są powszechne wszędzie.
Guru nie jest określany z podtekstem Świadomości Społeczeństwa. Guru oznacza reprezentanta Krsny, a to nie jest regulowane czy kontrolowane przez Świadomość Społeczną. Jest rzeczą oczywistą, że wybór siksa-guru powinien być dokonany w obrębie własnej sampradaji. Jednak "sampradaja" nie oznacza konkretnej instytucji lub zarejestrowanego stowarzyszenia, do którego można należeć, takiego jak to czy tamto stowarzyszenie, ale parampara. W tym przypadku jest to parampara Brahma Madhva Gaudiya. Jednakże, jak powiedział Śrila Prabhupada, w naszej sampradaji istnieje wiele bona-fide stowarzyszeń i żadne z nich nie może twierdzić, że jest jedyną drogą, prawdą i światłem.
Istnieje wiele towarzystw i stowarzyszeń czystych wielbicieli, a jeśli ktoś z odrobiną wiary zacznie stowarzyszać się z takimi towarzystwami, jego postęp w czystej służbie oddania jest szybki." (Nektar oddania, rozdz. 19)
Diksa-guru i siksa-guru są manifestacjami caitya-guru, Pana w sercu. Temat ten jest szeroko omawiany w pierwszym rozdziale Caitanya-caritamrty i dobrze byłoby przestudiować ten rozdział bardzo szczegółowo. Czyniąc to, można zrozumieć zasadę guru-tattvy, wolnej od przyziemnych rozważań na temat Świadomości Społeczeństwa i tym podobnych.
guru krsna-rupa hana sastrera pramane
guru-rupe krsna krpa karena bhakta-gane
Zgodnie ze świadomą opinią wszystkich pism objawionych, mistrz duchowy nie jest różny od Krsny. Pan Krsna w formie mistrza duchowego dostarcza Swoich wielbicieli." (Cc. Adi.1:45)
siksa-guruke ta’ jani krsnera svarup
antaryami, bhakta-srestha, — ei dui rupa
Należy wiedzieć, że instruujący mistrz duchowy jest Osobą Krsny. Pan Krsna przejawia się jako Naddusza i jako największy wielbiciel Pana." (Cc. Adi. 1:47)
Na krótko przed swoim odejściem w 1977 roku Śrila Prabhupada poinstruował swoich uczniów, aby zwrócili się do Śrila Śridhary Maharadża po duchowe przewodnictwo (siksa), jeśli zajdzie taka potrzeba. I rzeczywiście tak się stało, ponieważ wraz ze zniknięciem Jego Boskiej Łaski, jego uczniowie zostali wrzuceni w otchłań ciemności, oszołomienia, dezorientacji i niepocieszonej separacji.
W tym żałosnym stanie światło Boga przebiło się przez ciemność w postaci siksy i czułego towarzystwa Śrila Śridhary Maharadży - rozpraszając ciemność, usuwając oszołomienie, rozpraszając zamęt i napełniając serca tych tonących w oceanie smutku nadzieją i jasnością.
Moim skromnym zdaniem, gdyby przywódcy ISCON-u nie odrzucili instrukcji Śrila Prabhupady i siksy Śrila Śridhary Maharadży w 1982 roku, nie zboczyliby z drogi na tak wiele sposobów, na jakie zboczyli - szczególnie w kwestii guru-tattwy.